Doanh nghiệp đóng góp vai trò lớn trong nền phát triển kinh tế nói chung. Các doanh nghiệp đa số đều thực hiện quá trình sản xuất – kinh doanh, cung cấp dịch vụ để sinh lời. Vậy theo quy định của pháp luật doanh nghiệp là gì?
Doanh nghiệp là gì?
Khái niệm doanh nghiệp được quy định theo khoản 10 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:
Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.
Ngoài ra, doanh nghiệp còn được phân chia thành:
Doanh nghiệp nhà nước: gồm các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ, tổng số cổ phần có quyền biểu quyết theo quy định.
Doanh nghiệp Việt Nam: doanh nghiệp được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam và có trụ sở chính tại Việt Nam.
Người thành lập doanh nghiệp là cá nhân, tổ chức thành lập hoặc góp vốn để thành lập doanh nghiệp.
Và người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được quy định tại Điều 12 Luật này: là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp,
Đồng thời cũng là người đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết các vụ việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án cũng như các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Hiện nay, doanh nghiệp trên thị trường đều thông qua quá trình sản xuất – kinh doanh, cung cấp dịch vụ để có doanh thu. Bên cạnh đó cũng có những doanh nghiệp hoạt động không vì mục đích lợi nhuận.
Mỗi loại hình doanh nghiệp đều có những đặc điểm đặc trưng. (Ảnh minh họa)
Đặc điểm của doanh nghiệp là gì?
Mỗi loại hình doanh nghiệp mang những đặc điểm đặc trưng, tuy nhiên cũng có những đặc điểm chung:
1. Có tính hợp pháp: Khi muốn thành lập công ty phải có đại diện làm thủ tục, nộp hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền để đăng ký kinh doanh, nhận giấy phép đăng ký
Khi được cấp phép kinh doanh, doanh nghiệp được công nhận hoạt động kinh doanh, được pháp luật bảo hộ, chịu sự ràng buộc bởi các quy định liên quan.
2. Có tính tổ chức: Doanh nghiệp nào cũng có tổ chức điều hành, cơ cấu nhân sự, trụ sở giao dịch, có tài sản riêng và tư cách pháp nhân (trừ loại hình doanh nghiệp tư nhân)
3. Có hoạt động kinh doanh, cung cấp dịch vụ:
Các doanh nghiệp khi thành lập đều có chung mục đích tạo ra lợi nhuận thông qua mua bán, sản xuất, kinh doanh hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ…
Ngoài ra, có một số doanh nghiệp xã hội đặc thù, hoạt động không vì lợi nhuận mà hướng đến cộng đồng, môi trường… như các doanh nghiệp về vệ sinh, điện, nước…
Doanh nghiệp có những quyền gì theo quy định?
Doanh nghiệp hoạt động dưới sự bảo hộ của pháp luật, cũng như chịu sự ràng buộc với các quy định. Tuy nhiên theo Điều 7 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp cũng có những quyền như sau:
– Doanh nghiệp được tự do kinh doanh ngành, nghề pháp luật không cấm.
– Doanh nghiệp được tự chủ kinh doanh, được lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh; chủ động lựa chọn ngành, nghề, địa bàn, hình thức kinh doanh và chủ động điều chỉnh quy mô, ngành nghề kinh doanh.
– Được lựa chọn phương thức huy động, phân bổ, sử dụng vốn.
– Được tự do tìm kiếm thị trường, khách hàng và ký kết hợp đồng.
– Được kinh doanh xuất nhập khẩu.
– Doanh nghiệp được tuyển dụng, thuê, sử dụng lao động theo đúng quy định
– Doanh nghiệp cũng được chủ động ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao hiệu quả kinh doanh, khả năng cạnh tranh; được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
Ngoài ra, doanh nghiệp còn được chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản của doanh nghiệp; từ chối các yêu cầu về cung cấp nguồn lực không theo quy định của pháp luật vè quyền Khiếu nại, tham gia tố tụng cũng như các quyền khác theo quy định…
Nghĩa vụ của doanh nghiệp là gì?
Bên cạnh các quyền nêu trên, các doanh nghiệp cũng phải thực hiện các nghĩa vụ theo Điều 8 Luật Doanh nghiệp 2020:
Đầu tiên là phải đáp ứng đủ điều kiện đầu tư kinh doanh khi kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, bảo đảm duy trì đủ điều kiện đó trong suốt quá trình hoạt động kinh doanh.
Tiếp đến, các doanh nghiệp cần thực hiện đầy đủ, kịp thời về việc đăng ký doanh nghiệp, thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, công khai thông tin về thành lập, hoạt động của doanh nghiệp…
Doanh nghiệp đồng thời phải chịu trách nhiệm về tính trung thực, chính xác của thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, trong các báo cáo.
Nếu phát hiện thông tin đã kê khai, báo cáo thiếu chính xác, chưa đầy đủ phải kịp thời sửa đổi, bổ sung.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần nộp thuế, thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định; bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động theo quy định…
Mặt khác, doanh nghiệp không được phân biệt đối xử, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người lao động trong doanh nghiệp; không ngược đãi, cưỡng bức lao động, sử dụng lao động chưa thành niên trái pháp luật.
Song song đó, cần hỗ trợ,tạo điều kiện cho người lao động tham gia đào tạo nâng cao trình độ, tay nghề; thực hiện các chính sách, chế độ bảo hiểm ( bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế) và bảo hiểm khác cho người lao động…
Vừa rồi là những thông tin giải đáp về doanh nghiệp là gì? Nếu còn vướng mắc, bạn có thể gửi câu hỏi cho chúng tôi để được hỗ trợ.